Księgi wieczyste po numerze PESEL lub REGON

Księgi wieczyste, aby mogły spełniać swoją funkcję, muszą być jawne i powszechne.

Powszechny dostęp do treści ksiąg wieczystych

Jawność ksiąg wieczystych, zwaną jawnością formalną, zapewnia Art. 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, którego treść brzmi:

„Księgi wieczyste są jawne. Nie można zasłaniać się nieznajomością wpisów w księdze wieczystej ani wniosków, o których uczyniono w niej wzmiankę.”

Formalna jawność ksiąg wieczystych nie ogranicza się jedynie do swobodnego dostępu do treści księgi wieczystej, ale również w sytuacji procesu nikt nie może zasłaniać się nieznajomością treści księgi wieczystej. W przypadku podniesienia w procesie zarzutu nieznajomości określonego wpisu w księdze wieczystej, zarzut ten będzie uznany za bezskuteczny.

Zasada jawności formalnej ksiąg wieczystych spełnia swoją funkcje tylko wówczas, gdy księgi wieczyste są dostępne dla każdego i każdy może się bez przeszkód z ich treścią zapoznać. Zasada formalnej jawności ksiąg wieczystych „wymusiła” opracowanie i wdrożenie systemu informatycznego obejmującego zakładanie, prowadzenie i przeglądanie ksiąg wieczystych w podstawowej strukturze. Po wdrożeniu systemu informatycznego obejmującego wymienione czynności, księgi wieczyste ujęte w systemie informatycznym stały się jawne i powszechne. Co prawda, zasada powszechności zakładania ksiąg wieczystych nie została wsparta odpowiednimi przepisami prawa, to jednak niektóre artykuły ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, chociażby takie jak: Art. 35 nakładający obowiązek ujawnienia prawa właścicieli w księdze wieczystej, czy też możliwość ujawnienia z urzędu ostrzeżenia, że stan prawny ujawniony w księdze wieczystej jest niezgodny z rzeczywistym stanem prawnym, zmierzają do maksymalnego objęcia księgami wieczystymi wszystkich nieruchomości.

Przeglądanie treści księgi wieczystej na podstawie numeru KW

Obecnie dostęp do treści księgi wieczystej jest powszechny, co oznacza, że każdy, kto zna numer księgi wieczystej i chciałby zapoznać się z treścią wpisów w tej księdze może skorzystać ze strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości umieszczonej pod adresem: https://ekw.ms.gov.pl/ i za pośrednictwem wskazanego systemu może bezpłatnie przeglądać daną księgę wieczystą.

Przeglądanie wskazanej księgi wieczystej nie wymaga żadnego uwierzytelniania w systemie teleinformatycznym. Polega ono na wywołaniu na ekran monitora aktualnej albo zupełnej treści żądanej księgi wieczystej. Jedynym kryterium wyszukiwania księgi wieczystej w systemie teleinformatycznym jest numer księgi wieczystej.

Osoba, która chce poznać treść danej księgi wieczystej przed rozpoczęciem pracy z komputerem powinna przygotować sobie numer księgi wieczystej. Należy pamiętać, że elektroniczny numer księgi wieczystej składa się z 3 części, tj.:

• czteroznakowego kodu Wydziału Ksiąg Wieczystych, gdzie księga została założona w formie elektronicznej,
• właściwego numeru księgi wieczystej (numer ten jest numerem księgi wieczystej prowadzonej w systemie analogowym),
• cyfry kontrolnej z przedziału od 0 do 9 nadawanej w chwili zakładania księgi w postaci elektronicznej.

Po wejściu na stronę internetową umieszczona pod adresem https://ekw.ms.gov.pl. należy w menu E-USLUGI wskazać i kliknąć w „Przeglądanie księgi wieczystej”. Po wybraniu tej ikonki należy wprowadzić znany numer księgi wieczystej zwracając uwagę na duże litery w tekście. Kod wydziału Sądu Rejonowego, w którym prowadzona jest księga wieczysta, można wybrać z udostępnionej na stronie listy. Następnie należy wybrać przycisk „wyszukaj księgę”.

Po wyszukaniu księgi wieczystej i wywołaniu jej na pulpit komputera, użytkownik może przeglądać:

• aktualną treść księgi wieczystej,
• zupełną treści księgi wieczystej,
• aktualną treść księgi wieczystej w dotychczasowej postaci.

Przeglądanie poszczególnych działów księgi wieczystej możliwe jest poprzez wybranie odpowiedniego odnośnika u góry strony.

Opracowany i wdrożony w życie system informatyczny umożliwia wyszukiwanie ksiąg wieczystych tylko po numerze księgi wieczystej, nie ma możliwości wyszukiwania ksiąg wieczystych po numerze PESEL czy po numerze REGON.

Przeczytaj: Księgi wieczyste po numerze działki – jak znaleźć?

Dlaczego w księgach wieczystych ujawnione są numery PESEL?

Numer PESEL jest to jedenastocyfrowy symbol numeryczny, jednoznacznie identyfikujący osobę fizyczną, zawierający datę urodzenia, numer porządkowy, oznaczenie płci oraz liczbę kontrolną, przy czym:

1)  data urodzenia zawarta jest w pierwszych sześciu cyfrach w następującej kolejności: dwie ostatnie cyfry roku urodzenia, miesiąc urodzenia wraz z zakodowanym stuleciem urodzenia oraz dzień urodzenia;
2)  stulecie urodzenia kodowane jest poprzez dodanie do liczby oznaczającej miesiąc urodzenia:
a)  liczby 80 – w przypadku osób urodzonych w latach 1800-1899,
b)  liczby 0 – w przypadku osób urodzonych w latach 1900-1999,
c)  liczby 20 – w przypadku osób urodzonych w latach 2000-2099;
3)  liczby oznaczające rok, miesiąc lub dzień, będące liczbami jednocyfrowymi, poprzedza się cyfrą „0”, z zastrzeżeniem zasady określonej w pkt. 2;
4)  numer porządkowy osoby zawarty jest w cyfrach od siódmej do dziesiątej, przy czym ostatnia cyfra numeru porządkowego zawiera oznaczenie płci: cyfrę parzystą (w tym „0”) dla kobiet, a cyfrę nieparzystą dla mężczyzn;
5)  jedenasta cyfra numeru PESEL jest liczbą kontrolną umożliwiającą elektroniczną kontrolę poprawności nadanego numeru identyfikacyjnego.

Numer PESEL nadaje minister właściwy do spraw wewnętrznych w formie czynności materialno-technicznej.

Ujawnienie w księdze wieczystej numeru PESEL umożliwia jednoznaczną identyfikację osób ujawnionych w księdze wieczystej. Taka konstrukcja prawa pozwala na bezpieczny i spokojny obrót nieruchomościami. Brak w księdze wieczystej numeru PESEL, czy też rezygnacja z jego ujawniania wymusiłaby konieczność uwiarygodnienia, ustalania tożsamości osób biorących udział w transakcji kupna sprzedaży nieruchomości, co w znaczny sposób wydłużyłoby czynności kupna – sprzedaży nieruchomości.

Za ujawnieniem w treści księgi wieczystej wiarygodnych danych właścicieli nieruchomości przemawia również idea prowadzenia ksiąg wieczystych w systemie informatycznym, której zadaniem było i jest łatwe i szybkie uzyskanie pewnych informacji zawartych w księdze wieczystej.

W sprawie zakresu informacji w tym nr PESEL ujawnianych w księdze wieczystej prowadzonej w systemie informatycznym, wypowiedział się w 2014 r. sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, który odpowiadając na interpelację posłów stwierdził m.in., że Ministerstwo Sprawiedliwości po dokonaniu szerokiej analizy ujawniania w księdze wieczystej danych osobowych oraz potrzeby zapewnienia ich ochrony nie znalazło wystarczającego uzasadnienia dla rezygnacji z ujawniania w księdze wieczystej tych danych:

„Numer PESEL, a także imiona rodziców pozwalają bowiem na jednoznaczną identyfikację osób fizycznych ujawnionych w księdze wieczystej, co ma istotne znaczenie dla bezpieczeństwa obrotu nieruchomościami”.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 listopada 2013 r. w sprawie zakładania i prowadzenia ksiąg wieczystych w systemie informatycznym, dla nieruchomości będącej własnością osoby fizycznej PESEL ujawnia się w dziale II „Własność” w podrubryce oznaczonej numerem 2.2.5.8 „PESEL” – numer ewidencyjny PESEL osoby fizycznej, chyba, że odrębne przepisy nie przewidują nadawania tego numeru.

Czy można znaleźć numer księgi wieczystej na podstawie numeru PESEL lub numeru REGON?

Zgodnie z ustawą z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece oraz rozporządzeniami wykonawczymi do wymienionej ustawy, przeciętny „Kowalski” nie ma możliwości dotarcia do księgi wieczystej po numerze PESEL lub REGON.

Przeczytaj: Księgi wieczyste po nazwisku

Kto ma nieograniczony dostęp do wyszukiwania ksiąg wieczystych w Centralnej Bazie Danych Ksiąg Wieczystych?

Nieograniczony w czasie dostęp do wyszukiwania ksiąg wieczystych w Centralnej Bazie Danych Ksiąg Wieczystych mają m.in.: sądy, prokuratura, organy kontroli skarbowej, organy celne, administracyjne organy egzekucyjne, organy podatkowe, komornicy sądowi, policja, Najwyższa Izba Kontroli, straż graniczna, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencja Wywiadu, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Służba Kontrwywiadu Wojskowego, Służba Wywiadu Wojskowego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Prokuratura Generalna Skarbu Państwa, notariusze.

Wymienione wyżej organy mogą korzystać z nieograniczonego w czasie wyszukiwania ksiąg wieczystych pod warunkiem uzyskania zgody Ministra Sprawiedliwości. Minister Sprawiedliwości może odmówić zgody na wielokrotne, nieograniczone w czasie wyszukiwanie ksiąg wieczystych, jeżeli:

• podmiot występujący o zgodę nie jest podmiotem wymienionym w ustawie o księgach wieczystych i hipotece,
• nie wykazano, że wielokrotne, nieograniczone w czasie wyszukiwanie ksiąg wieczystych jest niezbędne do realizacji zadań ustawowych,
• nie istnieją warunki techniczne po stronie Centralnej Informacji.

Minister Sprawiedliwości może cofnąć zgodę na wielokrotne i nieograniczone w czasie wyszukiwanie ksiąg wieczystych, jeżeli wystąpiły przesłanki wskazujące, że podmiot, który uzyskał zgodę nie jest podmiotem wymienionym z ustawy oraz że nie istnieją warunki techniczne po stronie Centralnej Informacji.

Minister Sprawiedliwości może wyrazić zgodę na wielokrotne wyszukiwanie ksiąg wieczystych w Centralnej Bazie Danych Ksiąg Wieczystych, bez konieczności każdorazowego składania wniosku do Centralnej Informacji o wyszukiwanie ksiąg wieczystych przez podmiot wymieniony w ustawie, jeżeli:

• podmiot ten posiada urządzenie lub systemy teleinformatyczne umożliwiające identyfikację osoby uzyskującej dane z Centralnej Bazy Danych Ksiąg Wieczystych, zakresu danych oraz daty ich uzyskania,
• podmiot posiada zabezpieczenie techniczne i organizacyjne chroniące przed wykorzystaniem uzyskanych danych niezgodnie z celem,
• jest to uzasadnione specyfiką i zakresem realizowanych zadań ustawowych.
• po stronie Centralnej Informacji istnieją odpowiednie warunki techniczne.

W przypadku, gdy podmiot nie może spełnić w/w przesłanek, Minister Sprawiedliwości odmawia w drodze decyzji, zgody na wielokrotne nieograniczone w czasie wyszukiwanie ksiąg wieczystych.

Księgi wieczyste po adresie lub numerze działki

Publiczny charakter ksiąg wieczystych pozwala każdemu, kto zna numer księgi wieczystej, na jej przeglądanie, wnoszenie o wypisy, czy robienie z niej notatek.

Zapoznanie się z treścią księgi wieczystej, a w szczególności z zawartymi w niej wzmiankami o wniosku, ostrzeżeniami czy ujętymi w Dziale III księgi wieczystej prawami osobistymi, bardzo często chroni kupującego przed nabyciem nieruchomości z nieuregulowanym stanem prawnym i pozwala na uniknięcie przykrych niespodzianek tuż po transakcji zakupu.

Należy pamiętać o tym, aby przed zakupem nieruchomości dokładnie zapoznać się z treścią księgi wieczystej prowadzonej dla danej nieruchomości, a jeżeli jest to możliwe również z jej aktami. W przypadku, gdy nie znamy numeru księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości, którą chcielibyśmy nabyć, możemy korzystając z jednego z serwisów internetowych dotrzeć do numeru księgi wieczystej poprzez znany numer działki bądź adres nieruchomości.

Serwisem oferującym szybkie dotarcie do numeru księgi wieczystej nieruchomości po adresie nieruchomości lub po numerze działki jest serwis umieszczony pod adresem internetowym: https://ksiegiwieczyste.pl/. Zaletą serwisu Ksiegiwieczyste.pl jest uzyskanie wiarygodnego numeru księgi wieczystej danej nieruchomości bez konieczności udania się do państwowej instytucji.

Przeczytaj również: Księgi wieczyste po adresie – 3 sposoby jak znaleźć

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 6 lipca 1982r. o księgach wieczystych i hipotece.
2. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 listopada 2013r. w sprawie zakładania i prowadzenia ksiąg wieczystych w systemie informatycznym.

Inne źródła:
Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości – z upoważnienia ministra – na interpelację nr 27879 w sprawie zakresu informacji znajdujących się w księdze wieczystej w systemie elektronicznym.

Zdjęcie: Picjumbo.com