Księgi wieczyste zakłada się i prowadzi zgodnie z ustawą z dnia 8 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece. Podstawową funkcją księgi wieczystej jest ustalenie stanu prawnego nieruchomości, który to stan stanowi podstawę w obrocie nieruchomościami i zabezpieczenia kredytu hipotecznego.
Znajdź numer księgi wieczystej po adresie lub numerze działki:
Ksiegiwieczyste.pl
Zobacz, jakie to proste!
Zazwyczaj księga wieczysta obejmuje jedną nieruchomość gruntową bądź budynkową.
Księgi wieczyste mogą być także prowadzone w celu ustalenia stanu prawnego własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego i prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej.
Istniejące uregulowania prawne pozwalają na przeprowadzenie na księgach wieczystych kilku operacji. Jedną z nich jest możliwość odłączenia części nieruchomości od istniejącej księgi wieczystej i założenie dla tej części nowej księgi wieczystej.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 listopada 2013 r. w sprawie zakładania i prowadzenia ksiąg wieczystych w systemie informatycznym § 112:
„Część nieruchomości może być odłączona tylko wtedy, gdy zostaną przedstawione dokumenty stanowiące podstawę oznaczenia nieruchomości zarówno co do części odłączonej, jak i co do części pozostałej.”
Wyszczególnione czynności „odłączania części nieruchomości” i „zakładania” dla tych części nowych ksiąg wieczystych mogą być praktykowane w sytuacjach takich jak:
- sprzedaż części nieruchomości gruntowej,
- postępowanie spadkowe,
- wywłaszczenie części nieruchomości na cele publiczne.
Przeczytaj: Księga wieczysta po numerze działki – jak znaleźć?
Na czym polega odłączenie nieruchomości z księgi wieczystej
Odłączenie części nieruchomości gruntowej z istniejącej księgi wieczystej wymaga uprzedniego podziału tej nieruchomości i wniesienia stosownych zmian do istniejącej księgi wieczystej.
Podział nieruchomości wszczyna się na wniosek właściciela bądź z urzędu np. w przypadku wywłaszczenia części nieruchomości na cele publiczne, a kończy wydaniem decyzji administracyjnej o zatwierdzeniu podziału. Decyzję o zatwierdzeniu podziału nieruchomości wydaje wójt (burmistrz bądź prezydenta miasta), tj. organ, na obszarze którego położona jest dzielona nieruchomość.
Projektowane do wydzielenia z działki „macierzystej” działki muszą posiadać bezpośredni dostęp do drogi publicznej, a w przypadku braku takiego dostępu powinny mieć ustanowioną drogę konieczną lub inną służebność. W sytuacji, gdy projektowane do wydzielenia działki nie posiadają dostępu do drogi publicznej podział nie jest dopuszczalny.
Czynności związane z podziałem nieruchomości gruntowej wykonuje uprawniony geodeta. Przy czym właściciel nieruchomości gruntowej przed przystąpieniem do pracy geodety może odręcznie, na kopii mapy ewidencyjnej, sporządzić wstępny projekt podziału działki, który dołącza do wniosku o wyrażenie zgody na podział nieruchomości gruntowej, składanego do wójta (burmistrza, prezydenta miasta).
Geodeta uprawniony opracowuje protokół z przyjęcia granic nieruchomości, sporządza wykaz zmian gruntowych, wykaz synchronizacyjny, mapę z projektem podziału, oraz protokół z wyznaczenia i utrwalenia na gruncie nowych punktów granicznych.
Należy nadmienić, że geodeta nie jest stroną postępowania. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, geodeta wykonuje jedynie czynności wynikające z przepisów prawa. Geodeta prowadzi prace geodezyjne na podstawie umowy cywilno prawnej zawartej z właścicielem nieruchomości.
Prawomocna decyzja wójta, burmistrza czy prezydenta miasta wraz z mapą ewidencyjną uwzględniającą podział nieruchomości gruntowej (oznaczenie kolorem czerwonym) oraz wykazem zmian gruntowych, stanowi podstawę do ujawnienia podziału nieruchomości w Państwowej Ewidencji Gruntów i Budynków.
Przeczytaj: Jak ustalić nazwisko właściciela działki?
Wniosek o dokonanie zmian w księdze wieczystej
Z chwilą wydania decyzji o podziale nieruchomości i ujawnieniu tego stanu w Państwowej Ewidencji Gruntów i Budynków, nowy stan prawny powinien zostać ujawniony w księdze wieczystej prowadzonej dla danej nieruchomości.
W celu ujawnienia nowego stanu prawnego w prowadzonej księdze wieczystej, właściciel nieruchomości (działek) powinien niezwłocznie złożyć do Sądu Rejonowego, właściwego dla miejsca powadzenia księgi wieczystej, wniosek o dokonanie zmian zgodnie z decyzją wójta (burmistrza czy prezydenta miasta). Wniosek o dokonanie zmian w księdze wieczystej należy złożyć na formularzu KW – WPIS.
Do wniosku KW-WPIS należy dołączyć następujące dokumenty:.
- decyzję wójta (burmistrza, prezydenta miasta) o podziale nieruchomości gruntowej. Decyzja powinna być opatrzona wpisem, „Niniejsza decyzja z dniem … stała się ostateczną”. Informacja ta powinna być uwiarygodniona podpisem wójta bądź osoby reprezentującej;
- wykaz zmian gruntowych oraz mapę z projektem podziału. Dokumenty te powinny być opatrzone klauzulą, o treści ”Dokument niniejszy jest przeznaczony do dokonywania wpisu w księdze wieczystej.”
Sąd Rejonowy wydział wieczystoksięgowy, na podstawie przedłożonych dokumentów (wykazu zmian gruntowych oraz mapy z projektem podziału) dokona wpisu nowopowstałych działek w księdze wieczystej prowadzonej dla danej nieruchomości.
Wniosek o odłączenie części nieruchomości z księgi wieczystej
Wniosek o odłączenie części nieruchomości z istniejącej księgi wieczystej można złożyć w Sądzie Rejonowym w wydziale wieczystoksięgowym, w którym prowadzona jest księga wieczysta danej nieruchomości.
Wniosek o odłączenie części nieruchomości i założenie dla tej części nowej księgi wieczystej należy złożyć na formularzu KW-ZAL. Do wniosku KW-ZAL należy dołączyć:
- wypis z rejestru gruntów,
- wyrys z mapy ewidencyjnej,
- dokument stwierdzający nabycie prawa własności określonej we wniosku.
Formularze KW-WPIS oraz KW-ZAL można pozyskać ze strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości (sprawdź: Formularze wniosków KW do pobrania).
Wysokość opłat sądowych
Wysokość opłaty stałej, sądowej regulują przepisy ustawy z dnia z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Od wniosku o:
- założenie księgi wieczystej,
- połączenie nieruchomości w jednej księdze wieczystej, która jest już prowadzona, niezależnie od liczby łączonych nieruchomości,
- odłączenie nieruchomości lub jej części z księgi wieczystej,
pobierana jest opłata stała w wysokości 100 zł (Art. 44). Przy czym opłata jest naliczana od każdej czynności przeprowadzonej przez Sąd.
W przypadku ujęcia we wniosku KW- ZAL żądania o treści ”Proszę o odłączenie od istniejącej księgi wieczystej działki oznaczonej numerem ewidencyjnym i założenie dla tej działki nowej księgi wieczystej” Sąd naliczy opłatę w wysokości 400 zł, która obejmuje czynności:
- 100 zł – odłączenie części nieruchomości od istniejącej księgi wieczystej,
- 100 zł – założenie księgi wieczystej,
- 200 zł – wniosek o wpis w księdze wieczystej własności.
Przeczytaj: Numer działki a numer księgi wieczystej
Podstawa prawna:
- Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 lutego 2016 r. w sprawie zakładania i prowadzenia ksiąg wieczystych w systemie teleinformatycznym.
- Ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.
- Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Zdjęcie: Pixabay.com